Hezeyan, belirli bir dönemde ve toplum içinde gerçeğe aykırı düşünceleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Delüzyon, paranoya ve sanrı terimleriyle de ifade edilebilir. Bu durumlar genellikle zihinsel ya da nörolojik hastalıklarla ortaya çıkmakla birlikte, belirli bir hastalıkla sınırlı değildir. Fiziksel ve zihinsel birçok anormal durumda ortaya çıkabilir. Şizofreni gibi bozukluklarda teşhis açısından önem arz eden bir durumdur. Kişilerin inançlarını önemsemeden, var olan fikrin hatalı olduğuna dair kesin deliller olmasına rağmen ve dış gerçeklikten yanlış anlamlar çıkarmaya dayalı yanlış inançlardır. Bu inançlar, kişinin bağlı olduğu kültürün diğer bireyleri tarafından genelde kabul görmez. Kişide hezeyanların olması, kişinin ruhsal bozukluğunun olduğunu ve gerçeği test etme yetisinin bozulduğunu gösterir. Bu rahatsızlık genellikle 40 yaş civarında, yani geç başlangıçlı olarak görülür. Hezeyan TürleriHezeyanların iki türü bulunmaktadır:
ÖzellikleriHezeyan, bir sebepten dolayı mantığa ve akla ters gelen şeyleri ifade etme, saçma sapan konuşmalar yapma ile kendini gösterir. Hezeyanda, hakkında yeterli bir delil bulunmayan konuyla tamamen zıt olacak şekilde bir yanlış iddia söz konusudur. Rahatsızlık sahibi olan kişi, bu sabit düşünce ile uğraşır. İnsanların yaşadığı toplumların kültürel yapısına uyacak fikirler, ruhsal açıdan hezeyan sayılmaktadır. Örneğin, toplumda yaygın olan, çoğu kimsece duyulmuş ve benimsenmiş inançlar hezeyan değildir. Hezeyan çoğu zaman şüpheyle karıştırılabilir. Bu ayrımın yapılması kolay olmasının yanında önemlidir de. Kişinin uzmanlar tarafından yapılan psikolojik değerlendirmesindeki bir düşüncenin hezeyan olup olmadığını anlamak çok zor değildir. Kişinin akıl yürütmesi ve konuyla uğraşma biçimi değerlendirildiğinde, bunun hezeyan olup olmadığı belirlenebilir. Kişide muhakeme bozukluğunun olması hezeyan nedenidir. Hezeyanda muhakeme bozukluğu, neden ve sonuç ilişkisinin mantıksız kurulmasıdır. Hezeyan sahibi kişiler, düşüncelerinin ve fikir doğruluğunu ispatlamak, kendilerini hayallerindeki düşmanlardan korumak veya haklarını elde edebilmek için çok çaba sarf ederler. Yaşamları bu çerçevede döner. Akıl hastası olan kişide kötülük görme olasılığı varsa, bu kişi gerçekten birisinden kötülük görse dahi bu kişinin muhakemesi doğru olduğunu göstermez. Kişinin aynı zamanda bu hezeyan dışındaki düşünceleri normal görünebilir. Yani her söylediği tuhaf ve saçma olmayabilir. TedavisiHezeyan hastaları için en etkili tedavi yöntemi antipsikotik ilaç tedavisidir. Ancak kişiler hasta olduklarını kabul etmedikleri için genellikle bu tedaviyi kabul etmezler. Kendilerine uygulanacak ilaç tedavisini hezeyanları içinde açıklarlar. Hasta-doktor ilişkisi son derece önemlidir. Kişilerin hezeyanlarını sorgulayarak değiştirmeye çalışmak, fazla başarılı olan bir seçenek değildir. Bunu saldırgan bir tutum olarak algılarlar. Hastanın yanında gibi yaklaşarak, hezeyanları değiştirmek istemek de yanlış bir yöntemdir. Ancak kişinin yaşadığı sıkıntılar üzerinden konuşarak iletişim kurmak, başarılı olmak için mümkün olabilir. |
.jpg "Aşırı Sinirlilik Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Bipolar Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Bilekte Sinir Sıkışması Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Şizofreni Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Konsantrasyon Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Ruh Sağlığı ve Ruhsal hastalıklar")
.jpg "Histeri Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Epilepsi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Hezeyan Türleri ve Özellikleri")
.jpg "Aldatılma Korkusunun Nedenleri?")
.jpg "Öfke ve Öfke Kontrolü")
.jpg "Depersonalizasyona Neden Olan Etkenler")
.jpg "Bunama Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Sinir Sıkışması Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Uykusuzluk Nedenleri Nelerdir?")
.jpg "Reenkarnasyon Nedir?")
.jpg "Paranoya Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Ket Vurma Nedir?")
.jpg "Elem Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Bahar Yorgunluğu Nedenleri?")
.jpg "Sosyal Fobi Tedavisi Nelerdir?")
.jpg "Stres Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Şüphe Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Çoklu Kişilik Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Mitomani Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Kaygı Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Megalomani Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Kekemelik Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Stres Ne Gibi Sorunlara Neden Olur?")
.jpg "Bunalım Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Utangaçlık Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Psikolojik Hastalıklar Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg&description=Hezeyan Türleri ve Özellikleri){kind=link}
Bu durumların gerçekten ne kadar rahatsız edici olabileceğini ve hayatımızı nasıl etkileyebileceğini düşünüyorum. Gerçekten birinin bana zarar vermek istediğine inanmak, ya da büyük ve önemli bir kişinin bana âşık olduğunu düşünmek gibi hislerin gerçekten mantığa aykırı olduğunu fark edememek nasıl bir his acaba? Bu durumla başa çıkmak için ne gibi adımlar atılabilir ve tedavi süreci nasıl işler?
Cevap yazRâzî, bu bahsettiğin durumlar gerçekten zor ve rahatsız edici olabilir. Bu tür düşünceler, kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyebilir ve sosyal ilişkilerini zorlaştırabilir. Bu hislerin mantığa aykırı olduğunu fark edememek, kişiyi daha da çaresiz hissettirebilir.
Başa çıkmak için ilk adım, bir uzmana danışmak olmalıdır. Bir psikolog veya psikiyatrist, bu tür düşüncelerin kaynağını belirlemeye yardımcı olabilir ve uygun tedavi yöntemlerini önerebilir. Tedavi süreci, bilişsel davranışçı terapi (BDT) gibi terapötik yaklaşımları içerebilir. BDT, kişinin olumsuz düşünce kalıplarını tanımasına ve bunlarla başa çıkma stratejileri geliştirmesine yardımcı olur.
Ayrıca, bazı durumlarda ilaç tedavisi de gerekebilir. Uzmanlar, duruma özel olarak en uygun tedavi planını belirleyeceklerdir. Destek almak ve bu süreçte yalnız olmadığını bilmek önemlidir. Unutma ki, doğru destekle bu tür zorluklar aşılabilir.