Maddeye bağlı psikoz dsm-5 kriterleri nelerdir?

Madde/ilaç kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan psikotik belirtilerin tanı kriterleri, klinik özellikleri ve ayırıcı tanı süreçleri bu kapsamlı rehberde ele alınmaktadır. DSM-5 sınıflandırması çerçevesinde, sanrı ve varsanıların madde etkisiyle nasıl ilişkilendirildiği, başlangıç şekilleri ve iyileşme süreçleri detaylandırılmaktadır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Maddeye Bağlı Psikoz (Madde/İlaç Kaynaklı Psikotik Bozukluk) DSM-5 Kriterleri

Maddeye bağlı psikoz, Amerikan Psikiyatri Birliği'nin "Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı"nın 5. baskısında (DSM-5) "Madde/İlaç Kaynaklı Psikotik Bozukluk" olarak tanımlanır. Bu bozukluk, bir maddenin (yasal/illegal ilaç, alkol veya toksin) doğrudan fizyolojik etkilerine bağlı olarak ortaya çıkan psikotik belirtilerle karakterizedir.

Tanı Kriterleri

Sanrılar ve/veya varsanılar gibi belirgin psikotik belirtilerin bulunması.
Belirtilerin, madde kullanımı sırasında veya kullanımı takip eden 1 ay içinde ortaya çıkması ve maddenin doğrudan fizyolojik etkilerinden kaynaklandığının kanıtlanması. Bu kanıt şunlardan biri veya birkaçı ile desteklenir:
- Belirtilerin madde kullanımından hemen sonra başlaması.
- Klinik tablonun beklenen farmakolojik etkilerle uyumlu olması.
- Belirtilerin madde alımı kesildikten sonra düzelmesi (maddenin yarı ömrüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir).
Bu bozukluk, madde kullanımı veya yoksunluğu ile daha iyi açıklanamayan bir psikotik bozukluk (örn., şizofreni) varlığında teşhis edilmez.
Belirtiler yalnızca bir deliryum sırasında ortaya çıkmamalıdır.
Belirtiler klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya veya sosyal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında bozulmaya neden olur.

Ek Kodlama ve Belirleyiciler

Başlangıç: Madde kullanımı sırasında ortaya çıkması durumunda "Madde İntoksikasyonu Sırasında Başlayan", madde kesilmesi sonrası ortaya çıkması durumunda ise "Madde Yoksunluğu Sırasında Başlayan" olarak kodlanır.
Klinik Görünüm: Sanrıların baskın olduğu durumlar, varsanıların baskın olduğu durumlar veya karma (mixed) tipte olabilir.
Şiddet: Psikotik belirtilerin şiddeti "Hafif", "Orta" veya "Ağır" olarak derecelendirilir.

Önemli Notlar

Maddeye bağlı psikoz, maddenin etkisi geçtikten sonra (genellikle 1 ay içinde) düzelme eğilimindedir, ancak bazı maddelerde (örn., metamfetamin) belirtiler daha uzun sürebilir.
Yaygın olarak psikoza neden olabilen maddeler arasında alkol, esrar, kokain, amfetaminler, halüsinojenler ve fensiklidin (PCP) sayılabilir.
Tanı koymadan önce, altta yatan bir birincil psikotik bozukluk olmadığından emin olmak için detaylı bir öykü (madde kullanım öyküsü dahil) ve klinik değerlendirme gereklidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap